2017
XIV EDYCJA FESTIWALU WARSZAWA SINGERA
26 SIERPNIA – 3 WRZEŚNIA 2017
Zakończyła się czternasta już edycja Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera. Imprezy, która jak co roku przyciągnęła tłumy miłośników muzyki, tańca, teatru, sztuk plastycznych, interesujących spotkań i spacerów.
Pierwsze wydarzenia Festiwalu odbyły się w Biłgoraju, Radzyminie i Leoncinie. W Biłgoraju odbyły się koncerty białoruskich zespołów Białe Skrzydła i Nurty Życia oraz Zespołu Pieśni i Tańca Ziemia Żywiecka, którym towarzyszyli artyści Teatru Żydowskiego w Warszawie. Aktorzy Teatru Żydowskiego wystąpili także w Radzyminie. Z kolei leoncińską część Festiwalu uświetniła Danuta Stankiewicz z koncertem „Leoncin – moje sztejtełe”.
W Warszawie Festiwal Warszawa Singera trwał od 26 sierpnia do 3 września, choć pierwsza z festiwalowych imprez – spektakl Teatru Żydowskiego ”George & Ira Gershwin” odbył się już 25 sierpnia. Teatr Żydowski z Warszawy był – jak zawsze – jedną z głównych atrakcji tegorocznej edycji festiwalu, na którym pokazał także wyreżyserowany przez Maję Kleczewską dyptyk: „Dybuk” i „Malowany ptak” (ten drugi spektakl – w koprodukcji z Teatrem Polskim w Poznaniu), performance Agaty Dudy-Gracz „Sanatorium pod klepsydrą”, przedstawienie „Miasteczko Kasrylewka” oraz komedie: „Szabasowa dziewczyna” i „Wielka wygrana”. Jednak na tegorocznej edycji Festiwalu świetnie zaprezentowały się także inne teatry. Widzowie podziwiać mogli przedstawienia „Tourist’s Guide to Warsaw” Teatru Żydowskiego z Rumunii, w reż. Eugene Gyemanta, ze wielką, znaną z wielu filmów (m.in. z „Siódmego pokoju” Marty Meszaros i „Pasji” Mela Gibsona) Maią Morgenstern w jednej z głównych ról oraz zrealizowane przez Teatr Yiddishpiel z Izraela „Czekając na Godota” Samuela Becketta – po raz pierwszy w języku jidysz.
Festiwal Warszawa Singera to również wspaniała muzyka! W tym roku zapewnili ją m.in. najsłynniejszy polski zespół klezmerski Kroke, z którym wystąpiła Anna Maria Jopek, Renata Przemyk w porywającym repertuarze Leonarda Cohena, Warszawskie Combo Taneczne Jana Emila Młynarskiego, światowe gwiazdy muzyki żydowskiej: Frank London, Yaakov Lemmer, Merlin Shepherd, Christian Dawid i Michael Alpert z zespołem The Brothers Nazaroff. Po raz kolejny odbył się także Singer Jazz Festiwal, podczas którego wystąpili m.in. Rolf Kühn, Mikołaj Trzaska Ircha Clarinet Quartet, Oleś Brothers & Christopher Dell i Aseman Band. Emocje muzyczne podczas tradycyjnych już festiwalowych wydarzeń – Nocy Klezmerów i Koncertu Finałowego na Placu Grzybowskim zapewnili wspaniali artyści z Izraela: śpiewający w duecie Miri Mesika i David D’Or, zespół Common Bond oraz berliński skład Daniel Kahn & The Painted Bird. Wydarzeniem był także koncert na placu Defilad z niesamowitą Orkiestrą Klezmerską Teatru Sejneńskiego.
Festiwal Warszawa Singera zadowolił z pewnością także miłośników literatury. W tym roku nie można było przeoczyć nazwisk takich pisarzy jak Mikołaj Grynberg, Remigiusz Grzela, Hanna Krall, Zofia Posmysz, Monika Sznajderman, Agata Tuszyńska, Irena Wiszniewska, Małgorzata Krasucka, Ewa Herbst a także wybitnych aktorów, którzy wybrane utwory literackie czytali na żywo. W tym roku byli to: Jadwiga Jankowska-Cieślak, Andrzej Seweryn, Danuta Stenka i Jerzy Radziwiłowicz.
Inspirujące i interesujące były tegoroczne spotkania osobami ze świata kultury i sztuki oraz działaczami społecznymi kreującymi współczesny obraz stosunków polsko-żydowskich,a także liczne wykłady, warsztaty, wystawy sztuki, oraz spacery prezentujące obraz żydowskiej Warszawy. Nie zabrakło także czegoś dla kinomanów, zwłaszcza zainteresowanych historią filmu polskiego. We współpracy z Iluzjonem Filmoteki Narodowej odbył się przegląd filmów Aleksandra Forda, podczas którego zaprezentowano filmy fabularne i dokumentalne: „Ludzie Wisły”, „Sabra”, „Droga młodych”, „Przysięgamy ziemi polskiej”, „Majdanek – cmentarzysko Europy” oraz „Ulica Graniczna”.
Festiwal Warszawa Singera to inicjatywa Fundacji Shalom, której celem jest przywrócenie, choć na kilka dni, atmosfery przedwojennej Warszawy, ale nie tylko: „Chcemy pokazać kulturę jidysz, jej znakomitą literaturę i dorobek. Książki, muzyka, teatr, kuchnia, rozmowy z twórcami i artystami – tego nie mogłoby zabraknąć na naszym Festiwalu. Prezentujemy naszym widzom pisarzy, muzyków, artystów różnych formacji i pokoleń i ich innowacyjne projekty. Dajemy też szansę poznania żydowskiej historii i zwyczajów. Rozmawiamy z ekspertami, historykami, naukowcami, umożliwiamy dyskusję i wymianę poglądów, staramy się być wydarzeniem, dzięki któremu dialog historii z współczesnością jest możliwy i efektywny”.
