35 projektów na 35 lat Fundacji Shalom: Niezwykły pomnik dla Matek – płacząca wierzba na Placu Grzybowskim

W 75 Rocznicę Wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim, 19 kwietnia 2018 roku, na Placu Grzybowskim pojawił się niezwykły pomnik. Pomnik dedykowany Matkom –żydowskim i polskim. Pomnik inny niż wszystkie, bo nie w postaci kamiennego monumentu, a zasadzonego żywego drzewa – płaczącej wierzby. Pomysłodawczynią takiego właśnie upamiętnienia żydowskich i polskich matek była Gołda Tencer, założycielka Fundacji Shalom i dyrektorka Teatru Żydowskiego, a prywatnie również matka ukochanego syna Dawida.

Gołda Tencer w swoim wystąpieniu podczas uroczystości zasadzenia drzewa-pomnika podkreślała: „Płacząca wierzba to podwójny symbol. Z jednej strony – żywa, rozwijająca się roślina wyraża matczyny los. Los człowieka, w którego łonie rozwija się nowy człowiek. Z drugiej – drzewo to jak żadne inne w polskiej kulturze kojarzy się ze smutkiem i rozpaczą. Jest to symbol będący jednocześnie znakiem pamięci o tragedii sprzed lat oraz dowodem na siłę i niezłomność życia.”

Płacząca wierzba symbolizuje cierpienia matek – żydowskich, które w przekonaniu, że zginą oddawały swoje dzieci polskim rodzinom, oraz polskich, które pozwoliły tym dzieciom przeżyć, a w przypadku, w którym biologiczne matki cudem ocalały z piekła Zagłady, cierpiały musząc pożegnać się z dziećmi, które pokochały jak swoje własne.

Drzewo-pomnik na Placu Grzybowskim zostało posadzone w miejscu mocno związanym ze światem warszawskich Żydów – niedaleko pomnika Janusza Korczaka, w połowie drogi między kościołem Wszystkich Świętych, w którego murach w czasie Holokaustu były ratowane osoby narodowości żydowskiej, i w którym do dziś w dba się o pamięć ofiar Holokaustu oraz Polaków ratujących Żydów, a jedyną ocalałą w Warszawie i działającą do dziś synagogą im. Małżonków Nożyków.