Konferencja „Perspektywy rozwoju języka jidysz w Polsce”, 6-8 listopada, Śródborów

W dniach 6-8 listopada 2009 roku w Śródborowie odbyła się konferencja poświęcona perspektywom rozwoju badań i popularyzacji kultury i języka jidysz w Polsce, w której udział wzięło 40 uczestników. Koordynatorem merytorycznym konferencji była dr Magdalena Ruta. Uroczystego otwarcia konferencji dokonała pani Gołda Tencer, która powiedziała, że cieszy się z tego spotkania, wyraziła także nadzieję że uczestnicy konferencji będą w stanie odpowiedzieć na pytanie: co dalej z kulturą jidysz w Polsce.

Pierwszy konferencyjny dzień rozpoczął się od referatu dr Magdaleny Ruty z Uniwersytetu Jagiellońskiego, dotyczącego rozwoju badań i popularyzacji kultury języka jidysz w Polsce”. Magdalena Kozłowska poinformowała zebranych gdzie w Polsce można się nauczyć jidysz, natomiast Dariusz Jażdżyk przedstawił ciekawy internetowy projekt „Jidisz lebt”. Dyskusja nad potrzebą i sposobami rozpowszechniani języka jidysz przyniosła bardzo dużo pomysłów oraz deklaracji wspólnych działań. Drugi dzień konferencyjny rozpoczął się od wystąpienia Joanny Nalewajko-Kulikov z PAN i Agnieszki Żółkiewskiej z ŻIH na temat „Wykorzystanie jidysz do badań socjologicznych, antropologicznych i historycznych”. Później Marek Tuszewicki z UJ mówił o „Literackich i edukacyjnych zasobach internetowych”. W niezwykle interesujący sposób zaprezentowała temat „Najważniejsze publikacje naukowe ostatnich 30 lat: wskazanie obszarów nieprzebadanych” Monika Szabłowska-Zaremba z KUL. Anna Jakimyszyn przedstawiła stan badań nad literaturą i językiem jidysz. Okazało się, że istnieje bardzo dużo interesujących niepublikowanych prac naukowych powstałych w polskich ośrodkach akademickich. Później Karolina Szymaniak (UJ), Magdalena Ruta (UJ) i Agnieszka Żółkiewska (ŻIH) wystąpiły z propozycją powołania Polskiego Towarzystwa Jidyszystycznego. W tej części konferencji wzięła udział pani Gołda Tencer. Ten pomysł spotkał się z akceptacją wszystkich zebranych, rozpoczęto prace nad statutem i powołano zarząd organizacji w składzie: prof. Monika Adamczyk-Garbowska, Bella Szwarcman-Czarnota, Gołda Tencer, dr Joanna Lisek, dr Magdalena Ruta i Dariusz Dekiert. Nadrzędnym celem PTJ będzie prowadzenie, promocja i popularyzacja badań naukowych nad kulturą języka jidysz oraz ochrona dziedzictwa oraz kultury tego języka. Towarzystwo ma zamiar osiągnąć te cele poprzez organizowanie konferencji, seminariów oraz wydawanie czasopism i innych publikacji. Poobiednia część konferencji pod przewodnictwem prof. Monika Adamczyk-Garbowska z UMCS była poświęcona publikacjom literatury jidysz. Karolina Szymaniak (UJ) mówiła „O sztuce pisania podręczników historii literatury”, natomiast dr Magdalena Sitarz z UJ opowiedziała o projekcie podręcznika historii literatury jidysz. Następnie dwukrotnie, świetnie przygotowane wystąpiły: dr Joanna Lisek (UWroc) i Agnieszka Legutko (Columbia University). Ich pierwsza prezentacja dotyczyła Projektu antologii literatury jidysz, a druga Projektu antologii tekstów krytycznych. Potem rozpoczęła się dyskusja, w której postulowano większą koordynację i wymianę informacji między poszczególnymi ośrodkami akademickimi i tłumaczami, odnośnie podejmowanych działań. Drugi dzień konferencji zakończył się Hawdalą, którą poprowadził Jakub Skrzypczak. W programie ostatniego dnia konferencji znalazł się tylko jeden punkt: idea powołania Akademii Jidyszystycznej, którą zaprezentowała Gołda Tencer. Uczestnicy z ogromną życzliwością i otwartością odnieśli się do tego projektu oraz zadeklarowali swoją pomoc w celu utworzenia tego rodzaju uczelni. Konferencja w Śródborowie okazała się niezwykle owocna. Oprócz powołania Towarzystwa Jidyszystycznego, m.in. zawiązał się komitet redakcyjny Antologii Literatury Jidysz, zdecydowano o stworzeniu czasopisma internetowego i uaktywnieniu dyskusyjnego forum tłumaczy. Postulowano również o przysyłanie haseł do internetowego słownika „Jidysz lebt”. Zaangażowanie uczestników konferencji w Śródborowie w tak wiele wartościowych projektów pozwala optymistycznie patrzeć w przyszłość języka jidysz w Polsce. Materiały z konferencji  są dostępne na stronie www.jidyszland.pl.